Wist je dat tomatenplanten ontzettend sterk zijn? In de praktijk heeft een tomatenplant vaker last van te véél water dan van te weinig. In deze blog leg ik uit hoe ik mijn tomatenplanten water geef en hoe je met de juiste watergift de groei en de smaak van je tomaten positief beïnvloedt.

’s Morgens is het ideale moment. De plant heeft dan de hele dag de tijd om het water op te nemen. Zodra het zonnig en warm wordt, heeft de plant voldoende vocht in de cellen om zichzelf te koelen.

Het grootste gedeelte van het water dat een tomatenplant opneemt, verdampt namelijk via de bladeren om de temperatuur van de plant omlaag te brengen.

Dit is een lastige vraag, want elke situatie is anders. Ik ben letterlijk tussen de tomatenplanten geboren en zie aan een tomatenplant of hij te veel water krijgt of juist meer nodig heeft. 

Toch kan ik je een goed schema geven om mee te starten. 

Belangrijkste advies: Blijf goed naar je eigen tomatenplanten kijken.

Wanneer ik jonge tomatenplanten plant, geef ik direct ruim water. Dit zorgt ervoor dat de aarde goed rondom de wortels spoelt (aanslaan), zodat de wortels vanuit de kluit direct contact maken met de nieuwe grond.

De eerste twee weken "verwen" ik de jonge tomatenplantjes. Zeker bij felle zon of een droge, harde wind mag de grond rondom de plant niet uitdrogen.

- Week 2:  3 keer per week water geven.

- Week 3:  Nog maar 1 keer per week water geven.

- Daarna: Alleen nog op behoefte van de plant.

Let op: Net na het planten zitten de wortels nog vooral in de oude kluit. De plant kan het vocht uit die kleine kluit heel snel opzuigen. Het kan dus gebeuren dat de plant slap hangt terwijl de grond eromheen wel nat is. Zorg dat de kluit deze eerste twee weken echt vochtig blijft.

Waarom geef ik mijn tomatenplanten geen water meer? Een jonge tomatenplant die veel water krijgt, gaat vooral veel groeien. Hij maakt grote bladeren en dikke, lange stengels.

Bij voldoende water stuurt de tomatenplant de meeste energie naar de groei van de plant en minder naar de vruchten. Als hij moeilijk water kan opnemen, dan gaat de tomatenplant meer energie aan de vruchten geven. Mogelijk is er in de toekomst helemaal geen water meer voor de plant en dan wil hij wel zaden hebben voortgebracht, zodat er weer nakomelingen van hem ontstaan.

Iedereen wil vooral smaakvolle tomaten kweken. Je moet het de tomatenplant dus moeilijk maken, zodat hij meer energie aan de vruchten gaat geven en minder aan de groei van de plant. De plant gaat meer vruchten aanmaken die ook veel zoeter zijn, omdat hij ze niet kan volpompen met water.

Of jij helemaal kunt stoppen met water geven, hangt af van je grondsoort en het grondwaterpeil. Op veengrond (zoals bij mij in het westen van Nederland) hoef ik bijna nooit meer water te geven. Op bijv. zandgrond zul je vaker moeten bijsturen.

Tip: Moet je toch water geven? Geef dan in één keer veel water in plaats van elke dag een beetje. Dit dwingt de wortels om diep de grond in te gaan op zoek naar vocht.

Tomaten in potten zijn een ander verhaal. De buffer is veel kleiner, dus al het water dat de tomatenplant op een dag verdampt, moet je handmatig aanvullen.

Tip:  Gebruik daarom grote potten (minimaal 20 liter voor stamtomaten). Hoe groter de pot, hoe groter de buffer en hoe makkelijker het onderhoud van je tomatenplanten.

Lees ook: Tomaten kweken in potten.

In de volle grond is dit niet nodig als je de bodem vooraf goed hebt bemest (zie mijn blog over tomaten bemesten).

Bij te weinig water gaan de bladeren van de tomatenplant slap hangen (verwelken). Bij te veel water gaat de tomatenplant heel welderig groeien. Grote bladeren, lang gerekte stengels. Kleine tros tomaten. Bij heel veel water kunnen zelfs de wortels verstikken; de plant ziet er dan vaak futloos uit, de bladeren kunnen geel worden.

Mag ik tomatenwater op de bladeren sproeien? Nee, absoluut niet. Natte bladeren vergroten de kans op schimmelziektes zoals Phytophthora (aardappelziekte) en Botrytis. Geef altijd water aan de voet van de plant, direct op de bodem.

Lees ook: Wat te doen tegen Phytophtora.

Waarom barsten mijn tomaten open tijdens de groei? 

Tomaten barsten meestal door een onregelmatige watergift. Als een plant na een droge periode plotseling heel veel water krijgt, zwelt de vrucht sneller op dan de schil kan groeien. Houd de vochtigheid van de grond (vooral in potten) dus zo constant mogelijk. Gescheurde tomaten is ook erg afhankelijk van het tomatenras. 

Lees ook: Hoe kies je de juiste tomatenras.

In de volle grond kunnen de wortels van een tomatenplant wel 1 tot 1,5 meter diep gaan op zoek naar water. Door minder vaak maar wel grote hoeveelheden water te geven, dwing je de plant om deze diepe wortels aan te maken.